Φως
σ' ένα πολύπλοκο ζήτημα του Διεθνούς Δικαίου, το οποίο όμως έχει αποκτήσει
ιδιαίτερη σημασία μετά την ανακάλυψη των γνωστών υδρογονανθράκων στην Ανατολική
Μεσόγειο, έρχεται να ρίξει το τελευταίο βιβλίο του καθηγητή Χρήστου Ροζάκη...
...για
την περιώνυμη ΑΟΖ («Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και το Διεθνές Δίκαιο», στις
εκδόσεις Παπαζήση).
Πέρα
από τις γνωστές φωνασκίες και τις εθνικοπατριωτικές ρητορείες, που έχουν ως
σήμερα ακουστεί, το βιβλίο αυτό έρχεται την κατάλληλη στιγμή να προτείνει, με
καθαρά επιστημονικούς όρους, μια νηφάλια ανάλυση του ζητήματος για να καταλάβει
κανείς τι πραγματικά συμβαίνει. Και κυρίως να αντιληφθεί ότι τέτοιου είδους
προβλήματα δεν λύνονται με μονομερείς αποφάσεις και παλικαρισμούς, οι οποίοι
έχουν απλώς στόχο την εσωτερική πολιτική κατανάλωση, αλλά με αυστηρή τήρηση των
διεθνών κανόνων σε συνεννόηση με τις γειτονικές χώρες.
Αυτό
που κυρίως βγαίνει ως συμπέρασμα είναι ότι τελικά ενώ η ανακήρυξη της ΑΟΖ
αποτελεί αναμφισβήτητο κυριαρχικό δικαίωμα ενός κράτους, απαιτείται παράλληλα
και διαπραγμάτευση για την οριοθέτησή της με τα παρακείμενα κράτη, στην
περίπτωση που η θαλάσσια έκταση δεν υπερβαίνει τα 400 μίλια . Διότι το εύρος
της ΑΟΖ για κάθε χώρα είναι 200
μίλια . Και αυτή είναι η περίπτωση της Ελλάδας φυσικά.
Και για μεν το Αιγαίο, λόγω των εξαιρετικά μικρών αποστάσεων, δεν τίθεται
πρακτικά θέμα ΑΟΖ, καθώς η όποια εκμετάλλευση του υπεδάφους καλύπτεται από την
οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, στην οποία, σε αντίθεση με την ΑΟΖ, τα δικαιώματα
υπάρχουν αυτοδικαίως και εξ υπαρχής (ipso facto και ab initio για τους νομομαθείς).
Αυτό
σημαίνει ότι καλόν θα είναι ύστερα από σαράντα ολόκληρα χρόνια διαπραγματεύσεων
με την Τουρκία να καταλήξουμε επιτέλους σε μια συμφωνία οριοθέτησης. Αρα όσοι
ανεύθυνα κραυγάζουν ότι η ανακήρυξη της ΑΟΖ στο Αιγαίο θα λύσει αυτόματα το
πρόβλημα, όχι μόνο δεν γνωρίζουν τις διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου, αλλά
μπορούν να προκαλέσουν ακόμη μία περιττή κρίση με την Τουρκία, τη στιγμή που
δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Αλλά
και πέραν του Αιγαίου, δηλαδή νοτίως της Κρήτης και στο Ιόνιο, όπου υποτίθεται
ότι υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων, δεν αρκεί μια απλή ανακήρυξη
της ΑΟΖ, αλλά απαιτείται και εδώ διαπραγμάτευση με τις γειτονικές χώρες για την
οριοθέτησή της. Πράγμα όχι και τόσο απλό. Με την Ιταλία υπάρχει συμφωνία από το
1977 για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, αλλά όχι της ΑΟΖ. Με την Αλβανία
έχει υπογραφεί συμφωνία για οριοθέτηση «πολλαπλών χρήσεων», όμως το
συνταγματικό δικαστήριο της χώρας έκρινε ότι η συμφωνία αυτή είναι άκυρη και
έκτοτε παραμένει η εκκρεμότητα.
Οσο για τη Λιβύη και την Αίγυπτο, οι ως τώρα
συνεννοήσεις και λόγω της πολιτικής ρευστότητας που επικρατεί στις χώρες αυτές
δεν έχουν αποδώσει καρπούς. Αυτά σε γενικές γραμμές, διότι αν διαβάσει κανείς
το διαφωτιστικό αυτό βιβλίο θα καταλάβει ότι τα πράγματα είναι ακόμη πιο
περίπλοκα, ιδιαίτερα με την περίπτωση του Καστελόριζου. Και ας το έχουν αυτό
υπόψη τους όσοι εντελώς επιπόλαια παίζουν με τα εθνικά θέματα, εκτοξεύοντας τις
γνωστές ανεγκέφαλες κατηγορίες για εθνική προδοσία και άλλα ηχηρά παρόμοια,
απλώς για να δημιουργούν εντυπώσεις και να μην επιτρέπουν τελικά να
δημιουργηθεί ένα κατάλληλο κλίμα για τις αναγκαίες, όπως προκύπτει,
διαπραγματεύσεις με τους γείτονές μας.
(TO
BHMA, 28/7/2013)
0 ΣΧΟΛΙΑ:
Δημοσίευση σχολίου