10 Μαρ 2016

Βαγγέλης Καλφόπουλος: Ένα Project για την τοπική διαχείριση της προσφυγικής κρίσης

του Βαγγέλη Καλφόπουλου

Η ομόφωνη απόφαση που πήρε το δημοτικό συμβούλιο για τη φιλοξενία προσφύγων από τον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας είναι αναμφισβήτητα στη σωστή κατεύθυνση. Είναι γεγονός ότι το όποιο ζήτημα ανακύπτει το αντιμετωπίζεις καλύτερα αν είσαι προετοιμασμένος κι ως Δήμος εκμεταλλευτήκαμε το δεκαπενθήμερο μέχρι να έρθουν οι πρόσφυγες για να οργανωθούμε.

Το ότι μπορούσαμε να έχουμε τουλάχιστον τέσσερεις μήνες προετοιμασία, αν είχε γίνει δεκτή η πρόταση του Project Δράμα 2020 για σύσκεψη επικεφαλής για το προσφυγικό από τον Οκτώβριο, είναι επίσης γεγονός αλλά ανήκει στο παρελθόν πλέον. Παρόλα αυτά μπορούμε να μάθουμε από τις καθυστερήσεις και τις αρρυθμίες του παρελθόντος. 


Είναι αναμφισβήτητο ότι το προσφυγικό ζήτημα θα λυθεί σε διαφορετικά επίπεδα και από πολλούς παράγοντες, είτε αυτοί βρίσκονται στην ΕΕ, είτε στην κυβέρνηση είτε στην περιφέρεια είτε στους Δήμους. Είναι επίσης προφανές ότι η πίεση της συμβίωσης ανάμεσα στους πρόσφυγες και τους δημότες πέφτει κυρίως πάνω στις αρχές του κάθε Δήμου. Η δημοτική αρχή καλείται να υλοποιήσει την ομόφωνη απόφαση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και για τους δημότες της και για τους πρόσφυγες. Παρόλα αυτά η δημοτική αρχή δείχνει να έχει τάσης αποστασιοποίησης από το πρόβλημα, καθώς ασχολούνται με αυτό συγκεκριμένοι (λίγοι) αρμόδιοι από το Δήμο. Ακόμα χειρότερα δείχνει να αντιλαμβάνεται την όλη κατάσταση σαν μια συνηθισμένη υπόθεση που θα τη διαχειριστεί με το συνήθη τρόπο της.  

Τι έχει γίνει μέχρι τώρα: Το κτίριο που επελέγη μακριά από την πόλη στην ΒΙ.ΠΕ. Δράμας έχει φτιαχτεί σε ικανοποιητικό επίπεδο, ώστε μιάμιση εβδομάδα μετά την απόφαση να είναι σε θέση να φιλοξενήσει ανθρώπους. Δημιουργήθηκε ένα συντονιστικό όργανο ανάμεσα σε περιφέρεια και Δήμο κι ένα συντονιστικό εθελοντών με συμμετοχή πέντε οργανώσεων και εκπροσώπων της περιφέρειας και του Δήμου (ξανά). Οι εθελοντικές ομάδες της πόλης έδειξαν αστραπιαία αντανακλαστικά, έκαναν και κάνουν δράσεις συγκέντρωσης ειδών πρώτης ανάγκης, κάλυψαν και καλύπτουν τις καθυστερήσεις των επίσημων φορέων, ως να μην οφείλουν. Το πρόβλημα του ύπνου έχει (μερικώς) λυθεί καθώς παραλήφθηκαν 350 κρεβάτια.

Τι φοβάμαι ότι μπορεί να γίνει: Η μη διάθεση της δημοτικής αρχής να ασχοληθεί συνολικά με το ζήτημα, οι αποστάσεις που τήρησαν από αυτό δημοτικοί σύμβουλοι της συμπολίτευσης κατά τη συνεδρίαση που πάρθηκε η απόφαση και το γεγονός ότι συνομιλούν με φωνές που αντιτίθενται στην εξέλιξη μας προβληματίζει για τη δυνατότητα να διαχειριστεί πολιτικά και στην πράξη το ζήτημα της συμβίωσης. Όσο το καθεστώς θα παραμένει ασαφές από πλευράς κυβέρνησης και Ε.Ε. φοβάμαι ότι ο Δήμαρχος θα πιέζεται να πάει σε πιο φοβικές και κλειστές θέσεις, που θα δυσχεράνουν αρχικά τις συνθήκες αξιοπρεπούς φιλοξενίας των προσφύγων αλλά πολύ γρήγορα θα δυσχεράνουν και τη συνολική ζωή της πόλης.

Τι χρειάζεται να γίνει: ένα οργανωμένο σχέδιο είναι η προϋπόθεση για να υπάρξουν ομαλές συνθήκες για όλους και να μη διαταραχθεί η ζωή της πόλης. Ο Δήμος πρέπει να έχει σχέδια για κάθε περίπτωση και όχι για αυτή που εύχεται να πραγματοποιηθεί μόνο. Τα σχέδια αυτό δε χρειάζεται ασφαλώς να δημοσιοποιηθεί και για αυτό επαναφέραμε την πρόταση μας για σύσκεψη των επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων. Σωστό είναι να ανατεθούν στους αντιδημάρχους και τους εντεταλμένους συμβούλους τομείς ευθύνης και για το προσφυγικό, ανάλογους με αυτούς που ήδη διαχειρίζονται. Χρειάζεται μια οργάνωση των εθελοντών και των πολιτών που θέλουν να βοηθήσουν. Αυτό μπορεί, για παράδειγμα, να το αναλάβει ο τομέας κοινωνικής πολιτικής που ήδη έχει επαφή με οργανώσεις και φορείς. 

Εμείς προτείναμε να συσταθεί ένα γραφείο συντονισμού εθελοντών από τους ίδιους, ώστε όποιος πολίτης θέλει να έρθει σε επαφή για να βοηθήσει να ξέρει που να αποταθεί. Το νομικό πρόσωπο που ασκεί κοινωνική πολιτική έχει γνώση και υποδομές  που θα μπορούσαν να διατεθούν, όχι για φιλοξενία ασφαλώς αλλά για μαγείρεμα και γενικά προετοιμασία. Τα τεχνικά έργα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση για τυχόν επεμβάσεις τους που θα χρειαστεί να κάνουν στον χώρο. Θα έπρεπε ήδη να έχει υπάρξει συνεννόηση με τους τεχνίτες και τους εργολάβους της πόλης για να είναι όλοι σε επαγρύπνηση. Ο εντεταλμένος σύμβουλος καθαριότητας πρέπει ήδη να έχει σχέδιο για την αποκομιδή των απορριμμάτων από το χώρο. Η δημόσια υγεία πρέπει να οργανωθεί από το αρμόδιο τμήμα του Δήμου, πέραν του αξιέπαινου εθελοντισμού του ιατρικού συλλόγου. Ο τομέας προγραμματισμού πρέπει να σκεφτεί πως αυτοί οι άνθρωποι, όντας νέοι και εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτό.

Αυτές είναι μόνο κάποιες ενεργητικές προτάσεις που θα πρέπει να βάλουμε μπροστά, για να πετύχουμε την αξιοπρεπή διαβίωση όσων φιλοξενηθούν στο Δήμο μας. Η διαχείριση των σχετικών ζητημάτων πρέπει να γίνεται με ταχύτητα αλλά και διαφάνεια από τη δημοτική αρχή. Πρέπει να σκεφτούμε ότι οι μόνοι που θα πληγούν από μια δυσμενή κατάσταση είναι η τοπική κοινωνία και οι πρόσφυγες, ενώ μια σωστή διαχείριση θα συμβάλλει θετικά σε πολλά επίπεδα. Είναι σημαντικό να φανούμε ως Δήμος εξωστρεφείς και να εντοπίσουμε πόρους στη χώρα ή και εκτός αυτής που να μας βοηθήσουν στην αποφυγή μιας ανθρωπιστικής κρίσης. Μπορούμε και ως Δήμος να απευθυνθούμε απευθείας σε ευρωπαϊκές δομές και να αντλήσουμε πόρους.
 

Αλλά αυτό που κυρίως χρειάζεται είναι να βγει μπροστά ο Δήμαρχος και να εξηγήσει στους δημότες ότι μόνο όταν φροντίσουμε ως δήμος να δώσουμε αξιοπρέπεια στους πρόσφυγες δημιουργούμε τις προϋποθέσεις εκείνες για να υπάρχει μια φυσιολογική ζωή στην πόλη, αντιμετωπίζοντας το μέρος που μας αναλογεί από ένα πρόβλημα ιστορικών διαστάσεων. Να εξηγήσει ότι οι φωνές που λένε ότι για τους Έλληνες δεν υπάρχει ανάλογη πρόνοια, ξεχνούν συνήθως ότι οι Έλληνες ευτυχώς δε βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση. Πρέπει να εμπνεύσει με τη στάση του τους συνδημότες μας, ώστε να μπορέσουμε να λέμε στις επόμενες γενιές ότι η Δράμα ανταποκρίθηκε με τον καλύτερο και πιο ανθρώπινο τρόπο σε ανθρώπους την ώρα της ανάγκης τους!      

Ο Βαγγέλης Καλφόπουλος είναι δημοτικός σύμβουλος του Project Δράμα 2020