Τα ηλιόλουστα μεσημέρια στο Ύδραμα, κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Δράμας, προσφέρονται για τέτοιους προβληματισμούς…
Για τον διευθυντή φωτογραφίας, Γιάννη Δασκαλοθανάση, το Φεστιβάλ της Δράμας είναι η ‘πηγή’ των ταινιών μικρού μήκους, ενώ η ψηφιακή τεχνολογία και οι νέες ευκαιρίες που δίνονται εδώ το κάνουν ακόμα πιο ενδιαφέρον.
Ο λογοτέχνης, σκηνοθέτης και κριτικός κινηματογράφου, Τάσος Γουδέλης, παρακολουθεί το Φεστιβάλ από την δεκαετία του ’80 επιμένοντας ιδεολογικά και αισθητικά στη μικρή φόρμα και θεωρεί ότι έχει καταξιωθεί πλέον ως ο αποκλειστικός χώρος καλλιέργειας ιδεών και προβολής νέων δημιουργών.
Ο σκηνοθέτης και πρόεδρος της φετινής επιτροπής του ψηφιακού προγράμματος, Μάνος Ευστρατιάδης, ήρθε πρώτη φορά στη Δράμα πριν από περίπου 30 χρόνια και από τότε είναι παρών κάθε Σεπτέμβρη με πολλές και διαφορετικές ιδιότητες. Ως σκηνοθέτης αλλά και ως στέλεχος της ΕΡΤ επανειλημμένα, ως αντιπρόεδρος και πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου αργότερα, ως γενικός διευθυντής της τηλεόρασης της ΕΡΤ παρακολουθεί μια ολόκληρη κινηματογραφική γενιά να σχηματίζεται χρόνο με το χρόνο.
Βρίσκει μάλιστα πολύ διορατικό το γεγονός, σήμερα, ως πολιτική του Φεστιβάλ, ότι ήδη εδώ και πέντε χρόνια υπάρχει το ψηφιακό τμήμα στο πρόγραμμα του. Κάθε χρόνο, «μπορεί κανείς να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για το πώς εκμεταλλεύονται οι νέοι κινηματογραφιστές την εξέλιξη της τεχνολογίας».
Ο λόγος στους τρεις έμπειρους κινηματογραφιστές που αποτελούν φέτος την κριτική επιτροπή του Digi 2011 και μιλούν για…
…το ψηφιακό μέσο στην υπηρεσία του κινηματογράφου
Μάνος Ευστρατιάδης: Τα ψηφιακά μέσα σήμερα δημιουργούν μια σειρά από αλυσιδωτές ανατροπές, όχι μόνο στον επαγγελματικό χώρο των οπτικοακουστικών μέσων αλλά γενικότερα στο χώρο της επικοινωνίας. Όταν ήμουνα νέος, ήταν πολύ της μόδας η φράση του Γάλλου θεωρητικού του κινηματογράφου, Αλεξάντρ Αστρίκ, που έλεγε ότι θα έρθει η εποχή που θα χρησιμοποιούμε όλοι την κάμερα-στυλό. Νομίζω, λοιπόν, ότι αυτή η φράση του Αστρίκ είναι πολύ επίκαιρη σήμερα. Μ’ άλλα λόγια, οποιοσδήποτε σήμερα μπορεί να συντάξει ένα μήνυμα εύκολα, γρήγορα και χωρίς κόστος και μάλιστα να το εκπέμψει άμεσα. Δίνει διάσταση απελευθερωτική η ψηφιακή τεχνολογία κι είμαι περίεργος να δω ποιά είναι η φετινή σοδειά και τα ευέλικτα μέσα σε τί καλλιτεχνικό αποτέλεσμα μπορούν να οδηγήσουν.
Τάσος Γουδέλης: Παρακολουθώ το Φεστιβάλ από τότε που ξεκίνησε γιατί πιστεύω βαθύτατα στο παιχνίδι που λέγεται σκηνοθεσία μικρού μήκους. Κι επίσης, με συγκινεί ότι αυτό το είδος έχει ένα ρομαντισμό, δεν έχει εμπορική σκοπιμότητα. Είναι κάτι θνησιγενές. Και μόνο τα όμορφα πράγματα είναι θνησιγενή.
Δημιουργούνται πράγματι ανατροπές που δεν υποψιαζόμασταν. Μάλιστα, μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο της εξέλιξης του μέσου μπορούν να συμβούν και πρωτοπορίες.
Γιάννης Δασκαλοθανάσης: Οποιοσδήποτε, ακόμα κι αυτός που η κινηματογραφική του εμπειρία περιορίζεται μόνο σ’ αυτήν του θεατή, μπορεί να κάνει μια ταινία σήμερα.. Ένα ενδιαφέρον θέμα με τις νέες τεχνολογίες είναι η κατασκευή του τεχνικού κόσμου, όχι η καταγραφή του φυσικού κόσμου. Είδαμε τέτοιες ταινίες εδώ. Ταινίες που παλιότερα θα ‘ταν πολύ δύσκολο να κατασκευάσεις, τώρα είναι πολύ εύκολο. Θα έρθει ο καιρός που θα φτιάχνουμε υπερπαραγωγές στο σπίτι μας.
…την τεχνολογία στην υπηρεσία της μνήμης
Μ.Ε.: Στη σημερινή εποχή, λόγω της τεράστιας μνήμης που μας προσφέρει η τεχνολογία, ό,τι παράγεται μπορεί να μείνει για πάντα ζωντανό. Μια ψηφιακή ή ψηφιοποιημένη ταινία, βρίσκεται πια κάπου σε ένα σέρβερ και μπορεί ανά πάς ώρα να ανακληθεί από κάποιον που θα ενδιαφερόταν να τη δει.
Μια μικρού μήκους ταινία που έκανα εγώ το ’73, την έχω εγώ στο σπίτι μου και τη βλέπω όταν με πιάνει η νοσταλγία για τα νιάτα μου. Δεν υπάρχει. Την έχω μόνο εγώ. Τα ψηφιακά μέσα δίνουν τη δυνατότητα να παραταθεί η ζωή των ταινιών που γίνονται σήμερα. Να υπάρχουν κάπου!
Γ.Δ.: Αυτό είναι πραγματικά το πιο σημαντικό. Ο καθένας ανά πάσα στιγμή να έχει πρόσβαση στη σύγχρονη παραγωγή. Γιατί η κάμερα-στυλό υπήρχε πολλά χρόνια πριν. Είχαμε το super-8, αυτό το μέσο που μπορούσε κάποιος από τότε να κάνει ό,τι κάνει σήμερα με μια βιντεοκάμερα ή με το κινητό του τηλέφωνο.
Μ.Ε.: Αλλά μην ξεχνάμε, αυτό που έχει σημασία πάντα στην τέχνη, και γενικότερα στην επικοινωνία, είναι το περιεχόμενο. Δεν πρέπει με κανένα τρόπο να κάνουμε την ψηφιακή τεχνολογία φετίχ. Αν κανείς εκμεταλλευτεί σωστά τις δυνατότητες που του δίνει το μέσο και κυρίως, αν έχει κάτι σημαντικό να μας πει, η τεχνολογία του είναι πολύ χρήσιμη.
…τις ευκολίες του ψηφιακού μέσου
Τ.Γ.: Αναρωτιέμαι, μήπως αυτός ο εύκολος τρόπος χρήσης του μέσου οδηγεί και σε μια εκφραστική ευκολία. Μπορεί να δεις μια πάρα πολύ καλή ταινία αλλά μπορεί να δεις και μια ταινία που δεν θα γινόταν καν αν δεν υπήρχε η ευκολία του μέσου.
Μ.Ε.: Αυτό μπορεί να συμβεί και στο φιλμ. Και βέβαια όταν κάποιος διαθέτει ένα φτηνότερο μέσο, είναι πιθανό να οδηγηθεί και σε μεγαλύτερες ευκολίες. Δεν υπάρχει τίποτα χωρίς παρενέργειες, άλλωστε. Παρόλα αυτά, βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το ότι, ακόμα και μέσα από αδόκιμους τρόπους, σήμερα κάποιος επιχειρεί να εκφράζεται με εικόνες. Ο κινηματογράφος, πέρα από τις τεχνικές του, τις επαγγελματικές του προδιαγραφές που πάντα σέβομαι, στη βάση του είναι ένας συντακτικός μηχανισμός εικόνων και ήχων. Κατά κάποιο τρόπο, με τον κινηματογράφο αναπαράγουμε τον τρόπο που συντάσσουμε τις οπτικές παραστάσεις στο κεφάλι μας με τη φαντασία και τη μνήμη. Αν πρόκειται για κάτι που δεν ανταποκρίνεται στους συντακτικούς κανόνες του κινηματογράφου, το καταλαβαίνεις εύκολα. Από την άλλη μεριά, επειδή οι κανόνες αυτοί είναι έμφυτοι, υπάρχουν άνθρωποι, που με απλά μέσα θα μπορούσαν να κάνουν μέχρι και αριστουργήματα.
…και τα προσωπικά τους κριτήρια αξιολόγησης
Μ.Ε.: Είτε το θέλουμε είτε όχι. Πίσω από τις κάμερες, πίσω από τις μουβιόλες – που δεν υπάχουν πια- πίσω από τα ψηφιακά προγράμματα, πίσω απ’ όλα, υπάρχουν άνθρωποι! Αν δεις λοιπόν το ταλέντο, αυτόν που όχι μόνο ξέρει να κάνει σινεμά αλλά έχει καταφέρει να σου πει κάτι που σε συγκινεί, έχει κάνει δηλαδή μια ολοκληρωμένη ταινία, θα πεις αυτό που είπε ο Παλαμάς στον Γιάννη Ρίτσο «…παραμερίζω, ποιητή, για να περάσεις!».
Όταν εγώ μπαίνω οπουδήποτε να δω μια νέα ταινία, κάθομαι στην καρέκλα, σβήνουν τα φώτα και λέω, από μέσα σου, στον σκηνοθέτη: «πες μου ένα παραμύθι! Γοήτευσε με!»
Τ.Γ.: Εγώ έχω και μια ιδιοτροπία,είμαι εραστής της φόρμας όταν βλέπω τον πειραματισμό. Και γι΄ αυτό φοβάμαι τις ευκολίες που δίνει το ψηφιακό μέσο, ίσως βάζουν σε πειρασμό αυτόν που δημιουργεί ώστε να επιδιώκει τη φόρμα και να αγνοεί το περιεχόμενο.
Γ.Δ. : Πάντοτε με συγκινεί αυτό που είναι αληθινό κι έχει αξία καλλιτεχνική, ακόμα κι αν την ταινία την έχει κάνει κάποιος που δεν έχει σπουδάσει κινηματογράφο . Αλλά δεν μπορώ να μην σεβαστώ κι αυτόν που έχει αφιερώσει τη ζωή του για να μάθει πώς να φτιάχνει ταινίες.
(Συνέντευξη στη Μαρίνα Αγγελάκη)
Γραφείο Τύπου
Κατερίνα Πολύζου
6948484242
2521033462
fedra_po@dramafestival.ondsl.gr
0 ΣΧΟΛΙΑ:
Δημοσίευση σχολίου