Φίλες και Φίλοι,
Σας ευχαριστώ θερμά που βρίσκεστε σήμερα εδώ και τιμάτε με
την παρουσία σας την εκδήλωσή μας. Αυτές οι εκλογές διαφέρουν ― ευτυχώς
Τα καταιγιστικά γεγονότα της τελευταίας τριετίας έχουν
αλλάξει δραματικά την Ελλάδα, μας έχουν αλλάξει δραματικά όλους.
Σε μια βδομάδα
έχουμε τις πιο κρίσιμες εκλογές της ζωής μας. Όπως θα έχετε προσέξει, η
κατάσταση δεν θυμίζει σε τίποτε εκλογές της παλιάς εποχής: ούτε φιέστες, ούτε
ζουρνάδες, ούτε πλαστικές σημαιούλες, ούτε λαοθάλασσες και μπαλκόνια. Αυτές οι
εκλογές διαφέρουν. Ευτυχώς.
Η μεγάλη ζωή
Δεν έχει νόημα να στρογγυλεύουμε τα λόγια μας και να
συγκαλύπτουμε αυτά που όλοι ξέρουν. Πέρα από τις ιστορικές ρίζες του ελληνικού
προβλήματος, πέρα από τις καταβολές μας, πρέπει να παραδεχτούμε ότι, τα
τελευταία τριάντα χρόνια τουλάχιστον, διαχειριστήκαμε ανεύθυνα τις τύχες της
χώρας.
Σπαταλήσαμε πολλά χρήματα, δανεικά λεφτά που μας τα έδιναν για να
φτιάξουμε ένα σύγχρονο κράτος. Με πρόσχημα την αποκατάσταση αδικιών του
παρελθόντος, διαπράξαμε πολύ μεγαλύτερες που υποθήκευσαν το μέλλον. Γίναμε
πράγματα που δεν ήμασταν, αναπτύξαμε νοοτροπίες και συνήθειες ολέθριες.
Ο λογαριασμός και το Μνημόνιο
Όταν ήρθε ο λογαριασμός, δεν είχαμε να πληρώσουμε. Πέσαμε
απροετοίμαστοι στα χέρια των δανειστών. Αυτό ήταν το περιβόητο Μνημόνιο: το
πιστοποιητικό μιας συλλογικής παράκρουσης που κράτησε 30 χρόνια.
Το Μνημόνιο ήταν η αναπόφευκτη κατάληξη του τρόπου που
ζούσαμε, που ξοδεύαμε αλόγιστα χωρίς να παράγουμε. Είναι μεγάλη η ευθύνη των
κυβερνήσεων που εξέθρεψαν και συντήρησαν αυτή την κατάσταση. Σκέφτονταν, έταζαν
και ενεργούσαν για τις επόμενες εκλογές, όχι για τις επόμενες γενιές.
Η ευθύνη των πολιτών
Μερίδιο ευθύνης έχουμε και οι πολίτες. Θα ’πρεπε να
αναρωτηθούμε από πού έρχονται τα ουρανοκατέβατα χρήματα των αυξήσεων, των
επιχορηγήσεων, της διόγκωσης του κράτους που πρέπει τώρα άρον-άρον να μικρύνει.
Θα ’πρεπε να ξέρουμε ότι το ρουσφέτι του ενός το πληρώνει ο άλλος. Μπορεί να
μην το καταλάβαμε στην πραγματική του έκταση, αλλά κλέβαμε ο ένας τον άλλο.
Οι μεσάζοντες αυτής της ολέθριας συναλλαγής, φρόντιζαν σε
κάθε περίπτωση να θησαυρίζουν. Όσο ζητούσαμε, τόσο μας έδιναν ― δανείζονταν στο
όνομά μας και μας έδιναν. Για κάθε ευρώ αύξησης, επιδότησης, επιχορήγησης,
ανάθεσης, οι παρατρεχάμενοι της εξουσίας τσέπωναν τα δεκαπλά! Τους αφήσαμε να
τρώνε τις φρατζόλες, με την υποχρέωση να ρίχνουν σ' εμάς τα ψίχουλα!
Το πελατειακό κράτος
Έτσι φτιάχτηκε το αδηφάγο πελατειακό κράτος, που έτρωγε
αυτούς που θα ’πρεπε να υπηρετεί. Φυσικά υπάρχουν οι διεθνείς οικονομικές
ανισορροπίες. Ίσως να έχουν κάποια αλήθεια και οι διάφορες θεωρίες συνομωσιών.
Στη χρεοκοπία όμως, φτάσαμε επειδή ο κρατισμός και ο παρασιτισμός επικράτησαν
ως κεντρικές κοινωνικές προσδοκίες.
Σε αυτές τις προσδοκίες βασίστηκε και η γιγάντωση του
κομματισμού. Βαθμιαία, οι πελατειακές σχέσεις υποκατέστησαν κάθε έννοια
αξιοκρατίας, διέλυσαν τη δημόσια διοίκηση, διευκόλυναν τη λεηλασία του εθνικού
πλούτου, οδήγησαν στη διόγκωση του δημόσιου χρέους.
Φταίξαμε όλοι, αλλά πρέπει να κοιτάξουμε μπροστά
Δεν θέλω να μιλώ γενικά και αόριστα για πολιτικό σύστημα και
πολιτικούς. Εμείς στο ΠΑΣΟΚ φταίξαμε και το γνωρίζουμε καλά. Αλλά η ενασχόληση
με το παρελθόν, δεν προσφέρει πολλά στην παρούσα κατάσταση. Σήμερα έχει
μεγαλύτερη αξία κάτι άλλο: η ρήξη, που το ΠΑΣΟΚ τόλμησε με υπευθυνότητα και
ειλικρίνεια να κάνει, ακόμη και με τον ίδιο του τον εαυτό.
Αυτή η ρήξη δεν γίνεται αναίμακτα. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος
έχει απόλυτη συναίσθηση της ευθύνης μας και λέει αλήθειες. Πλέον, όποιος τάζει
λαγούς με πετραχήλια δεν είναι απλά ανεύθυνος ― εγκληματεί. Είναι λυπηρό που ο
αρχηγός της ΝΔ επέλεξε να πολιτευτεί με παρωχημένο πολιτικό λόγο.
Σ’ αυτές τις εκλογές το θέμα συζήτησης όλων μας θα ’πρεπε να
είναι:
πώς θα γίνουν με
τον πιο πρόσφορο τρόπο οι αναγκαίες μεγάλες μεταρρυθμίσεις,
πώς το πελατειακό
κράτος θα μεταβληθεί σε διοικήσιμο οργανισμό,
πώς θα
κατανεμηθούν δίκαια τα βάρη της κρίσης,
πώς θα
προστατεύσουμε τους αδύναμους, που δεν μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους.
’Έχουμε πλήρη συναίσθηση ότι πίσω από κάθε πολιτική απόφαση,
κάθε οικονομικό μέτρο, υπάρχουν χιλιάδες ψυχές: συμπολίτες μας, φίλοι,
συγγενείς, γείτονες, που αναστατώνεται η ζωή τους.
Οι απαντήσεις που θα δώσουμε πρέπει να είναι πειστικές, αλλά
όχι παραπλανητικές. Χρειάζεται προοπτική, αλλά όχι ωραιοποίηση. Αν πούμε όλη
την αλήθεια, θα τα καταφέρουμε. Αν θελήσουμε να αυταπατηθούμε άλλη μια φορά, θα
απογοητευτούμε άλλη μια φορά.
Η αδικία μόνη διέξοδος όταν το κράτος δεν λειτουργεί
Ένα ρητό λέει ότι, σε μια χώρα που κυβερνάται καλά, η
φτώχεια είναι ντροπή ― σε μια χώρα που κυβερνάται άσχημα, ο πλούτος είναι
ντροπή.
Αν θέλουμε η φτώχεια να ξαναγίνει ντροπή, ο συντομότερος
δρόμος είναι αυτός της ανυποχώρητης προσπάθειας και της σκληρής δουλειάς.
Πρώτος στόχος είναι η εύρυθμη λειτουργία του κράτους. Πολύ
συχνά τον τελευταίο καιρό εξεγειρόμαστε επειδή τα μέτρα δεν είναι δίκαια. Ας
αναρωτηθούμε όμως, αν είναι δυνατόν να ληφθούν δίκαια μέτρα με το κράτος που
έχουμε. Σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι. Είναι αδύνατο να επιβαρυνόμαστε ανάλογα
με τις δυνατότητές μας, αφού το κράτος δεν τις ξέρει. Αναπόφευκτα τα βάρη
πέφτουν σε όσους δεν λένε ψέματα.
Η αδικία είναι παράγωγη της ανυπαρξίας αξιόπιστου κράτους,
κι αυτό είναι που πρέπει να ξαναφτιάξουμε πρώτο. Μόνο με ένα κράτος που
λειτουργεί και διοικείται σωστά μπορούμε να ελπίζουμε σε
δίκαιη κατανομή
των βαρών,
ταχύτερη απονομή
δικαιοσύνης,
δημιουργία
κλίματος εμπιστοσύνης,
άνθηση της υγιούς επιχειρηματικότητας που
φέρνει απασχόληση και φόρους στα κρατικά ταμεία.
Σ’ αυτή τη δύσκολη πορεία, δίνω ιδιαίτερη σημασία στο πώς
ζουν οι ηγέτες, τι διδάσκουν με το παράδειγμά τους. Όταν η ηγεσία διαβιώνει
λιτά, δείχνει ότι συμμετέχει έμπρακτα στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι
πολίτες. Τους εμπνέει και τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν και να τα καταφέρουν.
Φίλες και φίλοι,
Κερδίσαμε χρόνο και πήραμε μια μεγάλη ανάσα μειώνοντας
σημαντικά το βάρος του χρέους. Δεν αποκλείεται, ειδικά μετά τις πρόσφατες
εξελίξεις στη Γαλλία και την Ολλανδία, η πολιτική της Ευρώπης να αναθεωρηθεί
προς πιο συμφέρουσα κατεύθυνση για τη χώρα μας. Δεν πρέπει όμως να χάνουμε το
στόχο και να εφησυχάζουμε: η λύση δεν θα έρθει απ’ έξω ― το βάρος βρίσκεται στη
δική μας ικανότητα δράσης.
Το μέλλον μας είναι δική μας υπόθεση. Δεν μπορεί να το
φορτώνουμε εσαεί σε άλλους. Σ’ αυτή την κατεύθυνση πρέπει να είμαστε, όχι απλά
σταθεροί, αλλά πρωτεργάτες. Καθετί που λέμε και κάνουμε πρέπει να είναι
βιώσιμο. Οι προϋπολογισμοί μας να μην έχουν ελλείμματα. Οι μεταρρυθμίσεις να
είναι ριζικές και να εφαρμόζονται στην ώρα τους.
Μόνο έτσι θα δώσουμε αξία στη φωνή μας, θα εξασφαλίσουμε την
αλληλεγγύη που χρειαζόμαστε, θα διεκδικήσουμε κονδύλια για ανάπτυξη, θα
επισημάνουμε τις αντιφάσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής για να διορθωθούν.
Η Ελλάδα πρέπει να είναι όρθια και παρούσα στις ευρωπαϊκές
και τις διεθνείς ζυμώσεις, όχι το μαύρο πρόβατο που τιμωρούν για
παραδειγματισμό και συμμόρφωση.
Όλοι αυτοί που προτείνουν με περισσή ευκολία μια υπερήφανη
πολιτική εκτός Ευρωζώνης, καπηλεύονται τις θυσίες, την απόγνωση και την ανάγκη
του κόσμου για ελπίδα. Έκαναν σημαία το “δε χρωστάω δεν πληρώνω”, χωρίς όμως να
εξηγήσουν πώς θα μοιάζει η επόμενη μέρα που θα ξημερώσει. Ψαρεύουν σε θολά
νερά. Τα ψέματα είναι τόσο απίστευτα, που κινδυνεύουν να περάσουν ακριβώς γι’
αυτό απαρατήρητα.
Τα όρια της αγανάκτησης
Η αγανάκτηση είναι δικαιολογημένη και χρήσιμη μέχρις ενός
σημείου, αλλά έχει και μια στείρα εκδοχή. Αν παρασυρθούμε και πιστέψουμε ότι ο
ρόλος μας είναι να οργιστούμε και να τιμωρήσουμε αγνοώντας τη μεγάλη εικόνα, θα
οδηγηθούμε ως λαός σε δεινή ήττα.
Το πολιτικό σύστημα που ξέραμε διαλύθηκε και παρθενογένεση
στην πολιτική δεν υπάρχει.
Είναι στο χέρι των πολιτών να αναδείξουν με την ψήφο
τους
αυτούς που
δείχνουν με πράξεις ότι θέλουν να κάνουν καινούργια πράγματα,
αυτούς που
διαπνέονται από μια άλλη ηθική από αυτή που συνηθίσαμε να ανεχόμαστε και να
συγχωρούμε,
αυτούς που έχουν
όρεξη να τραβήξουν μπροστά.
Η νέα εποχή χρειάζεται στην πολιτική ανθρώπους που δεν
χρειάζονται την πολιτική.
Στη νέα εποχή δεν χρειάζεται η παρέμβαση του βουλευτή για να
ανοίξει ένα κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος ή να προχωρήσει ο φάκελος μιας
επιδότησης. Δεν πωλούνται τα αυτονόητα σαν εξυπηρετήσεις. Δεν βαφτίζεται η
καλημέρα με τον υπουργό “συνάντηση εργασίας” και “αγώνας υπέρ των δίκαιων
αιτημάτων των ψηφοφόρων”. Στη νέα εποχή έχουν θέση μόνο οι πολιτικοί που
ενεργούν με γνώμονα τις επόμενες γενιές, όχι τις επόμενες εκλογές.
Φίλες και φίλοι,
Οι κρίσεις φέρνουν στην επιφάνεια πράγματα που ήταν εκεί,
αλλά δεν τα βλέπαμε. Αναδεικνύονται άνθρωποι με καθαρή αντίληψη για τον
σύγχρονο κόσμο, πειστικές απαντήσεις στα κρίσιμα προβλήματα και ρεαλιστικά
οράματα που δίνουν προοπτική στον κοινό μας αγώνα.
Το αν αυτοί οι άνθρωποι θα έχουν την ευκαιρία να δώσουν τη
μάχη για μια Ελλάδα απαλλαγμένη από τα βαρίδια του παρελθόντος, από ρουσφέτια,
γραφειοκρατία και κομματικές αγκυλώσεις, εξαρτάται από τους ίδιους τους πολίτες
και τη στάση που θα τηρήσουν μπροστά στην κάλπη.
Σε τούτες τις εκλογές, που θα καθορίσουν την πορεία της
χώρας για μια 20ετία, ας κάνουμε την αγανάκτηση σύνεση και την οργή στιβαρή
απόφαση. Κι ας επιλέξουμε με γνώμονα το αύριο των παιδιών μας, και όχι το
ψευτοβόλεμα που οι αδιόρθωτοι επιμένουν να μας τάζουν.
Οι επερχόμενες εκλογές απαιτούν να ξαναβρούμε αυτά που
ξεχάσαμε να χρησιμοποιούμε δημιουργικά: το μυαλό μας και την κοινή λογική.
Και πάλι, σας ευχαριστώ θερμά για την τιμή που μου κάνετε.
Να είστε όλοι καλά για να ξαναφτιάξουμε όλοι μαζί την Ελλάδα.
0 ΣΧΟΛΙΑ:
Δημοσίευση σχολίου