21 Νοε 2011

Άρθρο αναγνώστη : ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Γράφει ο  Μάνδαλος Παναγιώτης.  
Ο κ. Παναγιώτης Μάνδαλος είναι Βιολόγος, Υποψήφιος Διδάκτορας του Εργαστηρίου Υγιεινής και Προστασίας Περιβάλλοντος στο Τμήμα Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και εργάζεται στο Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, (Π.Ε.Δ.Υ Α.Μ.Θ.)
 e-mail: panosmandalos@yahoo.gr

Κάθε παρέμβαση του ανθρώπου στην φύση με κάθε λογής έργο φέρει και τον ανάλογο αντίκτυπο στο οικοσύστημα όπου αυτό γίνεται. Από το κτίσιμο μιας οικοδομής ή ενός αγροτικού σπιτιού έως και την ανάπτυξη διάφορων μονάδων που θα διαφοροποιήσουν την υπάρχουσα μορφή. Αλλά και το ίδιο το οικοσύστημα από μόνο του υφίσταται διαφοροποιήσεις. Έτσι η αυτανάφλεξη των δασών ή και των εκτάσεων με χλόη και λιβάδια φέρνει μια ανακατάταξη στην ισορροπία, μιας και με την επάνοδο της βλάστησης δε έχουμε την ίδια δομή από πλευράς βλάστησης αλλά τα ποιο ανθεκτικά και ποιο δυνατά φυτά επιβιώνουν ενώ αυτά με την μικρότερη ανθεκτικότητα δεν αναπτύσσονται και εξαφανίζονται ή εμφανίζονται σποραδικά.


Από την άλλη η αστικοποίηση της υπαίθρου έφερε αρνητικά αποτελέσματα για πολλούς αιώνες μιας και τα λύματα και οι ανεξέλεγκτες εναποθέσεις των ανθρώπινων αποβλήτων έφεραν πολλά δεινά στην ανθρωπότητα καταντώντας πολύ εύκολη την διάδοση μολυσματικών ασθενειών και την εξάπλωση τους όπως χολέρα, πανώλη κλπ.

Κατά την αρχαιότητα πολλές πόλεις διέθεταν δίκτυα απορροής των υγρών αποβλήτων καθώς οι αρχαίοι είχαν αρκετά μεγάλη ευαισθησία στους φυσικούς νόμους αλλά και στην ίδια την φύση. Τα συστήματα αυτά παρήκμασαν κατά τον μεσαίωνα και άρχισαν να επανέρχονται από τις αρχές του 19ου αιώνα με σύγχρονες μεθόδους και με αποτέλεσμα την τάση του ανθρώπου προς το οικολογικό πνεύμα. Βέβαια η τάση αυτή ενισχύθηκε και από την εξάλειψη και του αναλφαβητισμού και κυρίως στην Ευρώπη και Αμερική καθώς και με την καλυτέρευση των οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων διαβίωσης.

Σήμερα μέσα σύγχρονοι βιολογικοί καθαρισμοί σε πολλές πόλεις της Ελλάδος λειτουργούν και διοχετεύουν στην θάλασσα τα άλλοτε ρυπογόνα λύματα σαν νερό κοινής χρήσης. Βέβαια με τα βιομηχανικά απόβλητα το θέμα είναι ποιο δύσκολο αφού απαιτείται πρόσθετος χημικός διαχωρισμός και επεξεργασία για τα επιβαρημένα λύματα που δεν μπορούν να διοχετευτούν σε βιολογικούς αστικούς καθαρισμούς. Έτσι οι βιομηχανικές περιοχές εκτός από την έκταση που παραχωρείται και το πόσιμο νερό πρέπει να είναι και εξοπλισμένες με δίκτυα βιολογικού καθαρισμού και απορροής αποβλήτων που δεν θα χύνονται ανεξέλεγκτα ή θα αφήνεται η λειτουργία των σταθμών αυτών σε κάθε μονάδα που και λόγω κόστους μπορεί να είναι ακριβή η λειτουργία του και να υπολειτουργεί.

Σε πολλές μονάδες μάλιστα μπορούν να βρεθούν τρόποι και πόροι που θα εξοικονομηθούν όπως η χρησιμοποίηση της γεωθερμίας όπου είναι εφικτή, η χρησιμοποίηση της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού και ζεστού νερού κλπ μειώνοντας κατά πολύ τις εκπομπές ρύπων που προκαλούνται από την καύση πετρελαίου ή ακόμα και φυσικού αερίου(το φυσικό αέριο κατά την καύση του παράγει διοξείδιο του άνθρακα και υδρατμούς που είναι και τα δύο αέρια που επιδεινώνουν το φαινομένου του θερμοκηπίου, κατά πολύ λιγότερη ποσότητα βέβαια από ότι το πετρέλαιο ενώ δεν έχουν άλλα τοξικά και αιωρούμενα σωματίδια) και φυσικά μειώνοντας το κόστος παραγωγής.

Άλλες μονάδες όπως μονάδες παραγωγής κρέατος από πουλερικά ή βοοειδή και χοιροστάσια, εκτός από την χρήση των παραπάνω συστημάτων για την εξοικονόμηση ενέργειας μπορούν να δημιουργήσουν και μονάδες για την αξιοποίηση του βιολογικού τους αποβλήτου δηλ. των κοπράνων και των υπολειμμάτων των ζώων. Η τεχνολογία είναι υπαρκτή και η διαχείριση τους επίσης. Εκτός αυτού η χώνευση σε δεξαμενές μπορεί να αποφέρει και κέρδη μιας και η κοπριά αποτελεί ένα βιολογικό λίπασμα και ιδίως των πουλερικών.

Με διάφορες τεχνικές αποσμισης μπορεί να καταστεί μάλιστα το υπόλειμμα και άοσμο οπότε δεν είναι τόσο απωθητικό και ενοχλητικό για τις κοντινές πόλεις και οικισμούς καθώς και για την ποιότητα ζωής των εργαζομένων σε αυτά.

Μια τέτοια μέθοδος είναι και η πρόσμειξη με ζεόλιθο των υπολειμμάτων. Οι μονάδες αυτές μπορούν με την καύση των ξερών αυτών υπολειμμάτων να παράγουν και ενέργεια καθώς και θερμότητα καθιστώντας τα από άχρηστα και ενοχλητικά υπολείμματα σε στοιχεία αξιοποιήσιμα για την οικονομία και της ίδιας της μονάδας. Επίσης κατά την χώνευση αν υπάρχει και αναερόβια φάση μπορεί αν εξοικονομηθεί και βιοαέριο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορες χρήσεις.

Η ανάπτυξη θερμοκηπίων είναι εφικτή, όταν γνωρίζουμε ότι από την αιολική και την ηλιακή ακτινοβολία μπορούμε να αποκομίσουμε μεγάλα οφέλη και μάλιστα χωρίς σπατάλη χρημάτων μιας και παρέχονται δωρεάν από την μητέρα φύση ενώ το κόστος εγκατάστασης τέτοιων συστημάτων μπορεί να αποσβεστεί σε λίγα χρόνια. Για τα αιολικά μάλιστα πεδία η περιοχή μας, είναι αρκετά ευνοούμενη μιας και ο θεός Αίολος μας προίκισε με αρκετά μποφόρ και μάλιστα καθ όλη την διάρκεια του έτους. 

Επίσης στην περιοχή μας(Θράκη) είναι εφικτή η χρήση των γεωθερμικών πεδίων που υπάρχουν, ανεβάζοντας ακόμα περισσότερο την αποδοτικότητα των παρεχόμενων δωρεάν παροχών, μπορούμε να πούμε, από την θεά φύση.

Έτσι η ανάπτυξη μπορεί να έρθει όχι μόνο από την ενέργεια που έρχεται παράγοντας μόνο ηλεκτρική ενέργεια και αιολικά πάρκα αλλά και από την μεταποιητική και υπάρχουσα βιομηχανία η οποία μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη χρησιμοποιώντας εναλλακτικές μορφές ενέργειας και αποκομίζοντας τεράστια οικονομικά οφέλη που παρέχονται δωρεάν από την μητέρα φύση. Βέβαια πρέπει να υπάρχει και η διάθεση όπως και η θέληση όπως και η ευαισθητοποίηση όλων ως προς αυτές τις μορφές ενέργειας που πραγματικά είναι δωρεάν και δεν υπάρχει η παραμικρή επιβάρυνση στο περιβάλλον.

Οι υπόλοιπες εναλλακτικές μορφές ενέργειας, όπως φυσικό αέριο, παραγωγή βιομάζας και καύση με την παραγωγή ενέργειας, προσφέρονται αλλά έχουν και επίδραση αλλά και μεγαλύτερο κόστος αφού απαιτείται και η αγορά των υλικών.